Παρασκευή 23 Ιουνίου 2023

Γενέσιον Ἰωάννου Βαπτιστοῦ

Ὁ Ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης ἀναφερόμενος στό Γενέσιον τοῦ Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου, πού ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει σήμερα, ξεκινᾶ τόν ἐγκωμιαστικό του λόγο μέ τά ἑξῆς λόγια: «Ἀκόμα καί ἄν ὡμοίαζε ὁ λόγος μας μέ ἐαρινόν τραγούδι καλλικελάδου ἀηδόνος, πολύ πτωχικά θά ἠδύνατο νά ὑμνήσῃ τήν μεγάλην φωνήν τῆς ἀληθείας πού γεννᾶται σήμερον. Τώρα ὅμως πού ἡ λαλιά μας εἶναι ἀσθενική καί τά μάλα κακόφωνος, πῶς νά ὑμνήσῃ τόν πιό δοξασμένον ἀπό ὅλους τούς προφήτας;
Πῶς νά ψάλλῃ αὐτόν πού εἶναι ἡ τιμή καί ἡ δόξα τῶν Ἀποστόλων; Πῶς νά δοξολογήσῃ αὐτόν πού ἔχει μίαν ξέχωρον τιμήν ἀνάμεσα εἰς τούς μάρτυρας;
Αὐτόν πού τώρα ἐμεῖς ἐξυμνοῦμεν, τόν ἐγκωμίασε, πρίν ἀπ’ ὅλους τούς ἄλλους ἐγκωμιαστάς του, ὁ ἴδιος ὁ Χριστός καί Θεός, ἡ Ἀλήθεια, λέγοντας:
“Δέν ἔχει μέχρι σήμερον γεννηθεῖ μεγαλύτερος προφήτης ἀπό τόν Ἰωάννην τόν Βαπτιστήν” (Ματθ. ια’, 11)».

Πόσο μεγάλος ὑπῆρξε ὁ Πρόδρομος φαίνεται καί μόνον ἀπό τούς γονεῖς πού εἶχε, γιατί ὁ μέν Ζαχαρίας, ὡσάν ἄλλος Ἀαρών καί εἰς τήν ἡλικίαν καί εἰς τό ἀξίωμα, ἐνδεδυμένος τήν Ἱερατικήν στολήν εἰσῆλθε εἰς τά Ἅγια τῶν Ἁγίων νά ἱερουργήση ἐπειδή ἐφημέρευε. Ἡ δέ Ἐλισάβετ ὑπῆρξε ἴδια εἰς τήν δόξαν μέ τήν Σάρραν καί μᾶλλον πιό δοξασμένη ἀπ’ αὐτήν, ὡς συγγενής τῆς Θεομήτορος. Αὐτή, λοιπόν, σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ χαριτώθηκε, ἄν καί ἦταν στείρα, νά γεννήσει ὄχι τόν Ἰσαάκ, πού ὀνομάστηκε δοῦλος τοῦ Θεοῦ (Γέν. Ιδ’ 14 καί Δαν. Γ’ 35), ἀλλά τόν Ἰωάννην πού ἔγινε γνήσιος φίλος τοῦ Χριστοῦ.
Τί ἔγινε, ὅμως, κατά τίς ἡμέρες ἐκεῖνες; Ἡ ἁγία τῶν ἁγίων, ἡ Παντάνασσα Παρθένος καί Μήτηρ τοῦ Θεοῦ ἀναχωρεῖ ἀπό τήν Ναζαρέτ καί ἔρχεται εἰς τήν ὀρεινήν τῆς Ἰουδαίας, ἐμβαίνει εἰς τόν οἶκον τοῦ Ζαχαρίου, χαιρετάει καί ἀσπάζεται τήν Ἐλισάβετ· ἡ Ἐλισάβετ θέλει εὐθύς νά ἀποκριθῇ εἰς τόν χαιρετισμόν τῆς Παρθένου, ἀλλά δέν προφθάνει· ἀποκρίνεται ὁ Πρόδρομος μέσα ἀπό τήν κοιλίαν της, καί ἀπό μέσα ἀπό τήν μήτραν της· σκιρτᾶ μέσα εἰς τήν κοιλίαν τῆς μητρός του καί τό σκίρτημα εἶναι ἕνα προσκύνημα, ὅπου γεμίζει τήν καρδίαν τῆς Ἐλισάβετ χαρά πνευματική. «Μήτηρ τοῦ Κυρίου μου, ἀρχίζει νά λέγῃ ἡ Ἐλισάβετ, εὐθύς μόλις ἔφθασεν ἡ φωνή τοῦ χαιρετισμοῦ σου εἰς τά ὦτα μου, τό βρέφος ὅπου βαστῶ μέσα εἰς τήν κοιλίαν μου ἐσκίρτησε, σέ προσεκύνησεν ὡς Μητέρα Θεοῦ, καί ἐπλήρωσε τήν καρδίαν μου χαρᾶς καί ἀγαλλιάσεως»· «Ἰδού γάρ ὡς ἐγένετο ἡ φωνή τοῦ ἀσπασμοῦ σου εἰς τά ὦτα μου, ἐσκίρτησε τό βρέφος ἐν ἀγαλλιάσει ἐν τῇ κοιλίᾳ μου» (Λκ 1,41 – 42). Ὦ θαῦμα, ὦ μεγαλεῖον, ὦ δόξα, ὦ χάρις.
Θαυμαστά γεγονότα συνοδεύουν τό γενέθλιο τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Προδρόμου. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος εἶναι ὁ μοναδικός ἅγιος, πού πρῶτα τόν γνώρισε ὁ κόσμος ὡς Ἅγιο καί ἔπειτα ὡς βρέφος. Πρῶτα τόν γνώρισε ὡς Προφήτη καί ἔπειτα τόν εἶδε ὡς ἄνθρωπο! Ὁ Θεός θέλησε ἡ γέννηση τοῦ Προδρόμου νά ἔχει παρόμοια προτερήματα μέ ἐκεῖνα τοῦ Ἰησοῦ: – Στήν γέννηση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ὁ Γαβριήλ εὐαγγελίζει στήν Παρθένο τό Χαῖρε. Στην γέννηση τοῦ Ἰωάννη ὁ Ἄγγελος λέει στόν πατέρα του τόν Ζαχαρία: «Καί ἔσται χαρά σοί καί ἀγαλλίασις» (Λκ 1,14). – Ὁ Ἄγγελος λέει στήν Παρθένο: «Ἐκεῖνος πού θά γεννήσεις εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Ὑψίστου» (Λκ. 1,32). Ὁ Ἄγγελος προλέγει στόν Ζαχαρία ὅτι ὁ υἱός του θά εἶναι Μέγας ἐνώπιον τοῦ Κυρίου (Λκ 1,15). – Στήν γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἔχουμε παρθενία καί τόκο. Στήν γέννηση τοῦ Ἰωάννη ἔχουμε στειρότητα καί γηρατειά. – Ἐκεῖ Ἄγγελοι δοξάζουν, ἐδῶ ἄνθρωποι θαυμάζουν. – Ἐκεῖ ἀνοίγουν οἱ οὐρανοί καί κατεβάζουν τόν ἀστέρα, ἐδῶ λύνεται ἡ γλώσσα τοῦ πατέρα καί ἐκφωνεῖ τίς προφητεῖες. – Γεννήθηκε ὁ Ἰησοῦς καί ἔπαψε τοῦ διαβόλου ἡ ἐξουσία. Γεννήθηκε ὁ Ἰωάννης καί ἄρχισε τό κήρυγμα τῆς Σωτηρίας.
Ἄς πανηγυρίσωμεν, ἀγαπητοί μου Χριστιανοί, τό γεγονός τῆς γεννήσεώς του, ὄχι μόνον ὅσοι κατοικοῦν εἰς τά περίχωρα, ἀλλά καί ὅσοι περιτριγυρίζουν τόν πνευματικόν Ἰορδάνην. Βαπτιστά καί Πρόδρομε, λύχνε τοῦ φωτός φαεινότατε, φωνή τοῦ Λόγου μεγαλοφωνοτάτη, δόξα καί καύχημα τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως. Ἄγγελε ἐπίγειε, ἄνθρωπε οὐράνιε, σύ ὡς δίκαιος, ὡς μάρτυς, ὡς Ἀπόστολος, ὡς Προφήτης, ὡς Βαπτιστής · ἔπαρον τάς ἁγίας σου χεῖρας ὑπέρ ἡμῶν πρός Κύριον· δυσώπησον Αὐτόν νά ράνῃ πλουσίαν τήν δρόσον τοῦ ἐλέους Του εἰς ἡμᾶς, ὅπου εὐλαβῶς ἐορτάζομεν τό ἔνδοξον καί ὑπέρλαμπρόν σου γενέσιον.

π. Κων/νος Σιόντης

Ἐφημέριος Ἁγίου Νικολάου Ἀγορᾶς


Πηγή: http://kirigmata.blogspot.com/2018/06/24-2018_23.html#ixzz85R1maexj


Μέγαν προσέτι, και κατ΄ αυτό μόνον, το όνομα Ιωάννης! Διά τούτο και άνωθεν υπό του Παναγίου Πνεύματος του εδόθη από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ, προς τον Ζαχαρία λέγοντας: «και καλέσεις το όνομα αυτού Ιωάννην»….

Και πρώτον μεν, αν στοχασθείς τούτο το όνομα, Ιωάννης, θέλεις το εύρει να είναι από επτά στοιχεία συγκείμενο· Ι.Ω.Α.Ν.Ν.Η.Σ. για να πληρωθεί εκείνο όπου η Προφήτις Άννα είπεν: «ότι στείρα έτεκεν επτά», ένα μεν διά την του επτά αριθμού τιμή, όστις είναι στην θεία Γραφή ιερός και σεβάσμιος· άλλο δε ότι και τα επτά αυτά στοιχεία, το ι, το ω, το αν, το ν, το η, και το ς, ανίσως και κάποιος τα θεωρήσει κατά βάθος τις, θέλει τα εύρει να έχη το κάθε ένα ξεχωριστά κάποια μυστική και απόκρυφο έννοια…

Περί του Ι.


…Τούτο το Ι, που είναι στην αρχή του ονόματος Ιωάννης, περιέχει πολλά και ανέκφραστα πράγματα… Φαίνεται σε πολλά μέρη της θείας Γραφής, ότι ο Θεός πρώτον δημιούργησε τις Αγγελικές Δυνάμεις, τις οποίες διαιρεί ο Αρεοπαγίτης Διονύσιος σε τρεις Ιεραρχίες, και αυτές πάλι τις υποδιαιρεί σε εννέα τάγματα: α΄ σε Σεραφείμ, β΄ σε Χερουβείμ, γ΄ σε Θρόνους, δ΄ σε Κυριότητες, ε΄ σε Δυνάμεις, στ΄ σε Εξουσίες, ζ΄ σε Αρχές, η΄ σε Αρχαγγέλους και θ΄ σε Αγγέλους. Είναι δε και το τάγμα του Εωσφόρου, που ουρανόθεν έπεσε για την έπαρση και υπερηφάνειά του.

Ιδού ότι όλα τα Αγγελικά τάγματα, όσα εξ’ αρχής δημιούργησε ο Θεός, είναι δέκα. Το δέκατο ξεπεσμένο τάγμα, έχει να αναπληρωθεί και να γεμίσει από τους Μοναχούς. Γι’ αυτό και η Καλογερική λέγεται Αγγελικό σχήμα και είναι κατά αλήθεια, διότι αν οι Άγγελοι παρθενεύουν, αλλά και η καλογερική με παρθενία σεμνύνεται. Αν οι Άγγελοι αγρυπνούν, αλλά σε αγρυπνίες και η καλογερική καταγίνεται. Αν οι Άγγελοι γίνεται ανώτεροι τροφής για το άϋλο, αλλά και η καλογερική με νηστείες διάγει. Αν έργο Αγγέλων είναι η ακατάπαυστος προς τον Θεό δοξολογία, αλλά τούτο είναι ίδιο και των Μοναχών. Αν για το κούφο της φύσεως με πτερά ζωγραφίζονται οι Άγγελοι, αλλ’ ιδού πτερά και στους Μοναχούς. Ποια; το επανωκαλύμμαυχο. Γι’ αυτό Αγγελικό σχήμα είναι η καλογερική, από την οποία έχει να αναπληρωθεί το ξεπεσμένο τάγμα του Εωσφόρου. Γι’ αυτό, φθόνο κινούμενος πολύ πολεμάει ο διάβολος την καλογερική, διότι αυτή θα καταλάβει τον τόπο του φωτισμού και της δόξης του Εωσφόρου, την οποία είχε αυτός προ του ξεπεσμού… Παχώμιος, Αντώνιος, Ονούφριος, Ευθύμιος, Αθανάσιος και πάντες οι Όσιοι, από τον Τίμιο Πρόδρομο έλαβαν το παράδειγμα της καλογερικής, σ’ αυτού τα ίχνη περπάτησαν, τούτου την ερημική ζωή μιμήθηκαν, και σε τούτο δεν είναι κανείς που να αντειπεί, ώστε ο Τίμιος Πρόδρομος είναι ο πρώτος και αρχηγός του Μοναχικού τάγματος, το οποίο μαζί με την ανατολή της λαμπροτάτης αυτού και χαρμοσύνου γεννήσεως, και αυτό συνανέτειλε.

Το Ι τούτο πόσα σημαίνει κατά τον αριθμό; Δέκα. Ιδού ο δέκατος τούτος αριθμός του Ι, που μας παρασταίνει φανερώτατα τον ανακαινισμό και την ανόρθωση του ξεπεσμένου δεκάτου τάγματος, το οποίο ο Πρόδρομος με την ισάγγελο ζωή του έμελλε να ανακαινίσει, και αυτά μεν περί του Ι, το οποίο είναι μόνο σύμβολο φανερό του Τιμίου Προδρόμου.

Περί του Ω.

Το δε κατόπιν Ω, προεικονίζει φανερά την πρώτη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού παρουσία, και στοχάσου για να δεις την αλήθεια. Είπαμε ανωτέρω, πως το Ι προεικονίζει τον Τίμιο Πρόδρομο. Πρώτον λοιπόν το Ι, κατόπιν από το Ι ακολουθεί το Ω. Τούτο το Ω, κατά τους γραμματικούς, από πού σύγκειται; Από δύο ΟΟ. Όταν σμίξεις δύο ΟΟ, κάνεις ένα Ω. Τούτο το Ω, και κατά την φωνή και κατά την σύνθεση, προεικονίζει τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό, διότι μέγας Θεός είναι ο Χριστός, και ότι εκ δύο φύσεων σύγκειται ασυγχύτως, Θεότητος και Ανθρωπότητος, ο Χριστός, καθώς και το Ω εκ δύο ΟΟ, αυτά τα δύο ΟΟ δεν είναι άλλο παρά δύο σφαιροειδείς κύκλοι. Ο δε κύκλος ούτε αρχή έχει ούτε τέλος. Γι’ αυτό και ο Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός ούτε αρχή έχει ούτε τέλος, διότι αν τον στοχασθείς ως Θεό, τον βρίσκεις να είναι άναρχος και ατελεύτητος κατά την Θεότητα. Αν τον στοχασθείς ως άνθρωπο, όπου συνελήφθη ασπόρως μέσα στην άμωμο γαστέρα της αειπαρθένου Μαρίας, άναρχος ως από μέρους κατά τι και κατά την σάρκα, διότι αρχή της σαρκός των μετά τον Αδάμ επιλοίπων ανθρώπων είναι η σπορά του ανδρός. Αν τον στοχασθείς σαν να μην υπέστη διαφθορά μέσα στον τάφο η αυτή παναγία Του σάρκα, υπάρχει και ατελεύτητος, μη διαλυθείσα εις χούν, που είναι των ανθρωπίνων σωμάτων η αρχή και το τέλος… Θαυμαστή λοιπόν παρομοίωση του Ω με τον Χριστό…

Περί του ΑΝ, και του ετέρου Ν.

…Πρώτον λοιπόν το Ι (ο Πρόδρομος), κατόπιν τούτου το Ω (ο Χριστός), ιδού πρώτη παρουσία του Χριστού, κατόπιν δε από Ω (τον Χριστό) τι ακολουθεί; το ΑΝ. Τούτο το ΑΝ τι θέλει να πει; Ανάσταση! Τίνος; του ετέρου Ν. Τι θέλει να πει τούτο το δεύτερο Ν; Νεκρών! Προσδοκώ ανάσταση νεκρών. Ιδού και η Δευτέρα του Χριστού παρουσία, όπου μέλλουν να αναστηθούν οι νεκροί.

Περί του Η.

Κατόπιν του ΑΝ και του ετέρου Ν (που λέγεται Ανάσταση Νεκρών), τι έπεται; το Η. Τούτο το Η πόσα σημαίνει κατά τον αριθμό: Οκτώ! Ιδού λοιπόν όγδοος αριθμός. Τι εικονίζει αυτός ο όγδοος αριθμός; Τον όγδοο αιώνα της μακαρίας και τρισολβίου ζωής: «προσδοκώ ανάσταση νεκρών, και ζωήν του μέλλοντος αιώνος».

Περί του Σ.

…Τούτο το Σ, πόσα δηλώνει κατά τον αριθμό; Διακόσια! Αυτά τα διακόσια από πού αμέσως σύγκεινται; Από δύο εκατοντάδες. Διότι δις εκατό, διακόσια. Ο εκατοστός αριθμός στη θεία Γραφή πως ονομάζεται; Τέλειος, αλλ’ επειδή ο εκατοστός αριθμός τέλειος, άρα ο δις εκατοστός υπερτέλειος. Ιδού λοιπόν ο υπερτέλειος αυτός αριθμός, που εικονίζει το υπερτέλειο, το απέραντο και ατελεύτητο της αιωνίου και μακαρίας ζωής.

Αλλ’ ω διαυγέστατο Ι, και του εκ του δύο ΟΟ συντεθειμένου Ω, πανέκλαμπρε Πρόδρομε, ευκταιότατε και πανευφρόσυνε του ΑΝ, του εν τω Άδη κειμένου Ν, προσκυνητά κληρονόμε του ΗΣ, αγιώτατε επτά αριθμέ, επτάφωτε λύχνε της Τρισηλίου Θεότητος, κρυφιώτατε μύστα και κατ’ αυτό μόνο το επτάστοιχο Ι.Ω.Α.Ν.Ν.Η.Σ, όνομα των απορρήτων του Θεού Μυστηρίων, χάρισέ μου παρακαλώ σε, του Ν της αθλίας ψυχής μου το ΑΝ, τη απαύστω προς το Ω και ακοιμήτω πρεσβεία σου, και αξίωσον του ΗΣ πάντας ημάς τους ευλαβώς την σην πανένδοξο εορτάζοντας γέννηση».


Πηγή: http://kirigmata.blogspot.com/2018/06/blog-post_29.html#ixzz85R1GfWj6