Τετάρτη 16 Οκτωβρίου 2019

«Ο Κύριος ώφθη». Ο Κύριος εμφανίσθηκε και ομίλησε Μητροπολίτου Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ «Ο Κύριος ώφθη». Ο Κύριος εμφανίσθηκε και ομίλησε, εκδ. Αποστολική Διακονία, Αθήνα 2018, σελ. 32-38



Η οπτασία

Οπτασία λέγεται ο τρόπος με τον οποίο ο Θεός απευθύνεται μέσω των αισθήσεων στον άνθρωπο χρησιμοποιώντας εξωτερικές παραστάσεις ενώ ο άνθρωπος βρίσκεται σε έγρήγορση, δηλαδή διατηρεί λειτουργούσες καλώς τις αισθήσεις του. Σε οπτασία είδε ο προφήτης Ζαχαρίας στον Ναό των Ιεροσολύμων τον Αρχάγγελο Γαβριήλ που τού ανήγγειλε την σύλληψη του υιού του Ιωάννου του Προδρόμου και Βαπτιστού (Λουκά α', 11-13): « 'Ωφθη δε αυτω άγγελος Κυρίου εστώς εκ δεξιών του θυσιαστηρίου του θυμιάματος, και εταράχθη Ζαχαρίας ιδών, και φόβος επέπεσεν επ' αυτόν, είπε δε προς αυτόν ο άγγελος· μη φοβού, Ζαχαρία· διότι εισηκούσθη η δέησίς σου, και η γυνή σου Ελισάβετ γεννήσει υιόν σοι, και καλέσεις το όνομα αυτού Ιωάννην ».

Σε οπτασία εμφανίσθηκαν οι ’γγελοι στις Μυροφόρες όταν επισκέφθηκαν τον τάφο του Κυρίου Ιησού Χριστού που τις πληροφόρησαν, ότι ο Κύριος ανέστη, όπως ανέφεραν οι Απόστολοι στους Μαθητές που συμπορεύθηκαν με τον αναστημένο Κύριο προς τους Εμμαούς την ημέρα που αναστήθηκε (Λουκά κδ', 22-24): « Αλλά και γυναίκές τινες εξ ημών εξέστησαν ημάς γενόμεναι όρθριαι επί το μνημειον, και μη ευρούσαι το σώμα αυτού ήλθον λέγουσαι και οπτασίαν αγγέλων εωρακέναι, οι λέγουσιν αυτόν ζην. και απήλθόν τινες των συν ημίν επί το μνημείον, και εύρον ούτω καθώς και αι γυναίκες είπον, αυτόν δε ουκ είδον ».

Στα αναφερθέντα ενδεικτικώς παραδείγματα αυτοί που είδαν την οπτασία διατηρούσαν τις εξωτερικές αισθήσεις του σώματός τους.


Η όραση

Όραμα ή όραση λέγεται ο τρόπος που ο Θεός απευθύνεται με εσωτερικές καταστάσεις και παραστάσεις στο ανθρώπινο πνεύμα χωρίς να χρησιμοποιούνται οι αισθήσεις του σώματος κατά το οποίο ο άνθρωπος βρίσκεται σε εκστατική κατάσταση. Ο Θεός έχει την δυνατότητα να επιδρά άμεσα επί του πνεύματος του ανθρώπου, επειδή είναι «πνεύμα ο Θεός» (Ιωάννου δ', 24) και δημιούργησε το ανθρώπινο πνεύμα (Γενέσεως β', 7).

α. Τέτοια δράση είναι του Ησαΐου που αναφέρεται στο στ' κεφάλαιο με την οποία κλήθηκε να επιτελέσει την αποστολή που του ανέθεσε ο Θεός (Ησαΐου στ', 17). Το βιβλίο του Προφήτου Ησαΐου ονομάζεται όρασις (α', 1).

β. Με οράματα ή οράσεις κλήθηκε ο προφήτης Ιερεμίας στην προφητική αποστολή που του ανέθεσε ο Θεός, ο Οποίος ενισχύει τον Προφήτη που δίσταζε ν' αναλάβει το προφητικό έργο, επειδή έχει συναίσθηση των αδυναμιών του. Με τα δύο οράματα της ράβδου από άμυγδαλιά και του λέβητα που βράζει ουσιαστικά απαντά στον Προφήτη ότι ο ίδιος ο Θεός αγρυπνεί για να εκπληρωθούν οι λόγοι Του και θα βρίσκεται μαζί με τον Προφήτη, ώστε ο Προφήτης να μη φοβείται να αναλάβει την αποστολή που του αναθέτει (Ιερεμίου α', 11-15).

γ'. Με δράμα που είδε ο Προφήτης Ιεζεκιήλ κλήθηκε να αναλάβει την άποστολή που τοϋ άνέθεσε ο Θεός να έπιτελέσει στους 'Ισραηλιτες:

Ο Θεός εμφανίζεται στον Ιεζεκιηλ σε ουράνιο όχημα. Η σειρά της περιγραφής έχει ως εξής: Πρώτον, περιγράφονται τα τέσσαρα ανθρώπινα ομοιώματα, τα οποία αργότερα ονομάζονται Χερουβίμ, και υποβαστάζουν τον θρόνο του Θεού. Κατόπιν περιγράφονται οι τροχοί του άρματος αυτού, έπειτα ο θρόνος και τελευταίο ο καθήμενος επί του θρόνου. Έκαστο Χερουβίμ είχε τέσσερις πτέρυγες, από τις οποίες οι δύο κάλυπταν το μπροστινό μέρος του σώματός τους, οι δε άλλες δύο ήταν εκτεταμένες προς τα άνω, ώστε να σχηματίζουν τα τέσσερα ζεύγη, τέσσερις πλευρές τετραγώνου. Έκαστο Χερουβίμ είχε τέσσαρα πρόσωπα όμοια με πρόσωπα ανθρώπου, μόσχου, λέοντος και αετού, που έβλεπαν προς τις τέσσερις διευθύνσεις του ορίζοντα: Ανατολή, Δύση, Βορρά και Νότο. Έτσι, όταν το άρμα αυτό κινούνταν προς την μία ή την άλλη διεύθυνση, τα πρόσωπα δεν έβλεπαν αριστερά ή δεξιά, αλλά πάντοτε μπροστά τους. Έκαστο Χερουβίμ είχε επίσης δύο χέρια σε κάθε ώμο και τα σκέλη τους ήταν χωρίς αρμούς, αλλά στρογγυλά. Τα σκέλη βρίσκονταν πλησίον των τροχών, τους οποίους κινούσαν, όταν το όχημα βρίσκονταν σε κίνηση. Έκαστος από τους τέσσερις τροχούς έφερε επάνω του δεύτερο τροχό, ώστε να σχηματίζεται ορθή γωνία στο κέντρο και μπορούσε να κινείται το τροχοφόρο άρμα προς όλες τις διευθύνσεις χωρίς να στρέφονται οι τροχοί. Επί των Χερουβίμ υπήρχε στερέωμα του ουρανού όμοιο προς κρύσταλλο και επί του στερεώματος αυτού μορφή ανθρώπου που καθόταν σε θρόνο, ο οποίος φεγγοβολούσε με λάμψη ουράνιου τόξου.

Αυτό ήταν το όραμα το οποίο έβλεπε ο Προφήτης δια των εσωτερικών και όχι δια των σωματικών αισθήσεών του (Ιεζεκιήλ α', 4-28). Κατά την προηγούμενη θεία εμφάνιση έλαβε ο Ιεζεκιήλ την προφητική αποστολή του. Εδώ ευθύς εξ αρχής ο Κύριος έδωσε σ' αυτόν την εντολή να κηρύξει στους Ισραηλίτες και είπε σ' αυτόν τις δυσκολίες του έργου β', 17. Έπειτα τον διέταξε να φάει την περγαμηνή, όπου ήταν γραμμένοι οι θρήνοι και τα «ουαί» β', 8 γ', 3. Ο Κύριος επανέλαβε τις εντολές Του και συνέστησε στον Προφήτη Του θαρραλέα στάση απέναντι στον σκληροτράχηλο Ισραήλ. Το όραμα απομακρύνεται και ο Ιεζεκιηλ επιστρέφει στην οικία του γ', 4-15. Μετά επτά ημέρες ο Προφήτης έλαβε συγκεκριμένες οδηγίες, σύμφωνα με τις οποίες θα ασκήσει το προφητικό του έργο (γ', 16-21).

Τέλος, βλέπει ο Ιεζεκιήλ και πάλι τον Θεό, ο οποίος επιβάλλει σ' αυτόν προσωρινώς σιωπή (γ', 22-27).

δ. Όραση είδε και ο Προφήτης Ναούμ, όπως αναφέρεται στην αρχή του βιβλίου του (Ναούμ α', 1)

ε. Ομοίως και ο Προφήτης Οβδιού είδε όραση (Οβδιού α', 1).

στ. Σ' ένα βασιλικό γεύμα που παρέθεσε ο βασιλιάς των Ασσυρίων Βαλτάσαρ στους αξιωματούχους της αύτοκρατορίας του, χρησιμοποίησε για τα ποτά τα σκεύη του Ναού των Ιεροσολύμων που είχαν αρπαγεί όταν κυριεύθηκε η Ιερουσαλήμ από τον Ναβουχοδονόσορα. Την ώρα του συμποσίου ο βασιλιάς είδε απέναντι στον τοίχο της αίθουσας του συμποσίου ένα αόρατο χέρι να γράφει μια επιγραφή που δεν γνώριζε την σημασία της.

Ο Προφήτης Δανιήλ κλήθηκε να ερμηνεύσει την επιγραφή. Η έρμηνεία δεν ήταν καθόλου κολακευτική και ευχάριστη για τον βασιλιά. Παραδόξως όμως επιδαψιλεύτηκαν μεγάλες τιμές στον Προφήτη Δανιήλ για την σοφή ερμηνεία του. Κατά την όραση μπορεί ο Προφήτης να βλέπει εξωτερικά γεγονότα να συμβαίνουν ή μυστηριώδη αντικείμενα, όπως το χέρι που έγραφε στον τοίχο του βασιλιά των Ασσυρίων Βαλτάσαρ, όπως αναφέρεται στο ε' κεφάλαιο του βιβλίου του Προφήτου Δανιήλ (Δανιήλ ε', 1-24).

ζ. Η καιομένη βάτος που είδε ο Μωϋσής είναι επίσης όραμα (Εξόδου γ', 2).

η. ’λλοτε το όραμα μπορεί να είναι εσωτερικό, όπως το όραμα των οστών που είδε ο Ιεζεκιήλ (κεφάλαιο λζ'). Με το όραμα ο Θεός ανήγγειλε στον Προφήτη την καθολική αποκατάσταση του Ισραηλιτικού έθνους που είχε εξαφανισθεί και διαλυθεί από την βαβυλώνιο αιχμαλωσία. Η αλληγορία αυτή προϋποθέτει την πίστη στην ανάσταση των νεκρών που προυπήρχε στην Ισραηλιτική σκέψη και ήταν γνωστή.

θ. Με οκτώ μυστηριώδη οράματα ο Θεός αποκάλυψε στον Προφήτη Ζαχαρία το μέλλον των Ισραηλιτών που είχαν επιστρέψει από την βαβυλώνιο αιχμαλωσία και την εποχή του Μεσσία. 'Ητοι: Πρώτο όραμα α', 8-17β: Σκοπός του οράματος αυτού είναι να δείξει κατά λέξη την επαγρύπνηση του Θεού μέσω των απεσταλμένων Του. Με ευρύτερη έννοια το όραμα επιδιώκει να δείξει την επιμέλεια του Θεού για την Εκκλησία Του στη γη και στον ουρανό. Δεύτερο όραμα β', 14: Με το όραμα προαναγγέλλεται η τιμωρία των εχθρικών εθνών που αλληλοεξοντώθηκαν. Τρίτο όραμα β', 5-17: Η ένδοξη αποκατάσταση της Ιερουσαλήμ. Τέταρτο όραμα γ', 1-10: Η Ιερωσύνη θα ανεύρει την πρώτη αγιότητά της. Πέμπτο όραμα δ', 1-14: Το όραμα αναφέρεται στον Μεσσία στον οποίο θα ενωθεί, θα συνυπάρχει το βασιλικό και το αρχιερατικό αξίωμα. Ο ιερέας και ο βασιλιάς τον χρόνο της σωτηρίας. Έκτο όραμα ε' 14: Η κρίση του Θεού κατά των αμαρτωλών. Έβδομο όραμα ε' 5-11: Η γυναίκα και το κοφίνι, δηλώνει, ότι και η κακία θα εξαλειφθεί από τον λαό. Με την όγδοη όραση στ', 1-15: Ο Προφήτης αναγγέλλει την κατά των αμαρτωλών κρίση του Θεού και την ευτυχία των ζώντων στην εποχή του Μεσσία.

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ